Ontstaan in de middeleeuwen
Schalkwijk is ontstaan in de twaalfde eeuw na de ontginning van het moeras. Langs de Schalkwijksewetering ontstaat lintbebouwing van boerderijen.
-4000
In het westelijke deel van het Rietveld zijn sporen tot 4000 voor Chr. te verwachten. In het Klooster in Nieuwegein, zijn deze ook aangetroffen.
-100
De oudste bewoningsporen zijn gevonden langs de Pothuizerweg. Hier op een hoger deel was bewoning in de Late IJzertijd.
150
Bij de Pothuizerweg zijn sporen gevonden van een Romeinse nederzetting. Mogelijk heeft hier een een stenen gebouw gestaan.
1122
Bieshaar en Tetwijk worden ontgonnen en vormen Schalkwijk. Al snel volgt gebiedsuitbreiding met Kanenbroek en Rietveld.
Eerste vermelding van Schalkwijk
De eerste vermelding van Schalkwijk in de schriftelijke bronnen is uit het jaar 1136. Er wordt dan gesproken over ‘falc Wich’. De F spreek je in die tijd uit als een S. Er staat dus Salc Wich, dat later Schalkwijk is geworden. Midden in de Schalkwijkse ontginning wordt een kerk gebouwd en later een kasteel. Hier ontstaat de kern van het langgerekte dorp.
De website oudschalkwijk.nl gaat het over de geschiedenis van het oude Schalkwijk.
Globaal betreft dit het gebied tussen de Achterdijk en het Amsterdam-Rijnkanaal enerzijds en
De Heul en de Korte Uitweg anderzijds, inclusief Rietveld/Waalseveld.
De kerk van Schalkwijk
De kerk is rond 1164 gesticht en misschien al enkele jaren eerder. Waarschijnlijk was er eerst een houten noodkerkje, maar rond het jaar 1220 verschijnt er een romaans zaalkerkje van tufsteen. De onderste twee geledingen van de huidige kerktoren dateren uit de eerste helft van de 13e eeuw.
Kasteel Schalkwijk
Al in 1165 is er vermoedelijk sprake van een mottekasteel in Schalkwijk. Dit houten kasteel wordt rond 1250 herbouwd in een stenen kasteel. In 1304 wordt het afgebroken. In de 14e eeuw komt er een groter kasteel Schalkwijk terug. Deze blijft ruim vier eeuwen staan.
Boerderijen
Langs de Schalkwijkse Wetering staan boerderijen in een kilometers lange lint. Ze staan schuin op de weg omdat de landerijen schuin op de weg staan. De landeigenaren waaronder ook de grotere boeren, vormden eeuwenlang het dorpsbestuur, dat meerdere keren per jaar in Utrecht bijeenkwam.
“
Doel van deze website is de informatie van de lokale geschiedenis te ontsluiten via internet voor een brede doelgroep.
— Sinds 2020
“
Deze website wordt door de Koninklijke Bibliotheek gearchiveerd en voor langere termijn bewaard.
— Sinds 2021
Ook interessant:
Tull en ’t Waal
Meer over de geschiedenis van Tull en ‘t Waal? Kijk op Oud Tull en ‘t Waal.